Pasywny fundament – co go wyróżnia

Wybór rodzaju fundamentu to jedna z pierwszych decyzji, jakie należy podjąć przed rozpoczęciem projektowania domu jednorodzinnego. To właśnie od niego będą zależały kolejne etapy budowy domu. Czym jest fundament pasywny i dlaczego należy uwzględnić go w projekcie budynku energooszczędnego?

Fundamenty domu pasywnego

Wybór fundamentów wymaga przeanalizowania założeń projektowych oraz działki, na której ma powstać dom jednorodzinny. Zależy nie tylko od rodzaju budynku, jego ciężaru i sposobu prowadzenia robót budowlanych, ale przede wszystkim od istniejących warunków gruntowych. Profesjonalnie zrealizowany projekt pasywnych fundamentów gwarantuje budynkowi wieloletnią trwałość i stabilność. Należy jednak pamiętać, że jego rolą jest także odizolowanie pozostałych elementów konstrukcji od podłoża. Odpowiadają za to warstwy izolacji, stanowiące niezwykle istotny aspekt budynków energooszczędnych i pasywnych.

Dom pasywny to inaczej budynek, który zużywa minimalną ilość energii do bieżącego ogrzewania. Podstawowym warunkiem, jaki musi spełnić dom pasywny, jest odpowiednio niski poziom energii niezbędnej do ogrzania wnętrz budynku. W tym przypadku roczny wskaźnik zapotrzebowania na ciepło nie może przekroczyć 15 kWh/m². Zgodnie z definicją tego rodzaju budynek powinien ponadto spełnić kilka dodatkowych wymogów. Zwarta bryła, odpowiednie usytuowanie względem stron świata, stały dostęp promieni słonecznych – to absolutne podstawy projektowania domów pasywnych. Jednym z warunków zapewnienia budynkowy optymalnych parametrów cieplnych jest odpowiednia konstrukcja. Wybór technologii wznoszenia budynku oraz odpowiednio dobranych materiałów budowlanych warto zacząć od bazy domu, czyli od jego fundamentów.

Czym jest fundament pasywny?

Pojęcie pasywnego fundamentu nie występuje powszechnie w fachowej literaturze i nie doczekało się jeszcze swojej definicji ani precyzyjnie określonych parametrów technicznych. Chcąc uzyskać odpowiedni współczynnik przewodzenia ciepła dla podłóg na gruncie (nie więcej niż 0,30 W/m²K), możemy przyjąć, że w fundamencie musi zostać zastosowana podobna zasada, a co za tym idzie – niezbędna jest odpowiednio skuteczna izolacja termiczna. Co więcej, nasz fundament powinien w najwyższym stopniu spełniać wymogi stawiane budownictwu pasywnemu. Po przeanalizowaniu dostępnych możliwości posadowienia budynku możemy przekonać się, że najlepiej sprawdzi się w tej roli płyta fundamentowa.

Dobrze zaprojektowany fundament pasywny zredukuje problem występowania mostków termicznych i skutecznie ograniczy ucieczkę ciepła przez podłoże. Współczynnik przewodzenia ciepła dla płyty fundamentowej o grubości od ok. 25 do 30 cm, zaprojektowanej pod dom pasywny może wynosić nawet 0,08 W/m²K. Dzięki temu potrzeba ogrzewania domu zostaje ograniczona do niezbędnego minimum.

Pasywny fundament – najważniejsze cechy

Jedną z podstawowych cech pasywnego fundamentu jest jego szczelność, a tym samym wspomniana wcześniej redukcja miejsc podatnych na zmiany temperatury, czyli tak zwanych mostków termicznych. W celu spełnienia tego warunku płyta fundamentowa musi posiadać odpowiednią izolację cieplną, najczęściej dwie lub trzy warstwy powszechnie stosowanych płyt XPS z polistyrenu ekstrudowanego. Swoją popularność zawdzięczają takim właściwościom jak niska nasiąkliwość i dyfuzyjność termiczna (parametr odpowiadający za właściwości izolacyjne). Ocieplenie wykonuje się także z polistyrenu ekspandowanego, który powszechnie znany jest jako styropian. W tym przypadku należy pamiętać jednak o zastosowaniu dodatkowej hydroizolacji w postaci warstwy folii ochronnej.

Podsumowując, pasywna płyta fundamentowa gwarantuje nie tylko odpowiednie rozłożenie obciążeń przenoszonych przez budynek na grunt, ale także izoluje go od strefy zewnętrznej, zapobiegając pionowym stratom ciepła. Tak samo jak właściwie ocieplone ściany i dach, pasywny fundament stanowi jeden z podstawowych elementów konstrukcyjnych, które są niezbędne do utrzymania komfortowych warunków termicznych wewnątrz budynku.